ارزیابی عملکرد و کارآیی مصرف آب در تولید اقتصادی چای تحت تاثیر تیمارهای آبیاری تکمیلی و کود نیتروژن

تولید اقتصادی چای در شرایط پایدار منوط به استفاده صحیح از منابع آب و کود می باشد. بدین منظور نقش آبیاری تکمیلی و کود نیتروژن در تولید اقتصادی در باغ های چای با ارزیابی عملکرد، تابع تولید، کارآیی مصرف آب و نسبت درآمد به هزینه و بازده نهایی طی سه سال (1387 تا 1389) در ایستگاه تحقیقات چای فومن در استان گیلان بررسی شد. برای اجرای آزمایش از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه ای و طرح آزمایشی کرت های خرد شده نواری در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی استفاده گردید. تیمارها شامل شش سطح نیتروژن صفر، 100، 200، 300 ، 400  و 500 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به صورت مخلوط با خاک (از منبع کود اوره) به عنوان عامل اصلی و پنج سطح آبیاری شامل آبیاری کامل (i4)، آبیاری ناقص (i1، i2 و i3) و سطح بدون آبیاری (i0) به عنوان عامل فرعی بودند که در چهار تکرار قرار داده شدند. آبیاری کامل با روش بارانی (342 میلی متر) و مصرف 320 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در بوته های بالغ چای باعث شد تا بیشترین میزان عملکرد برابر 3928 کیلوگرم چای فرآوری شده در هکتار و کارآیی مصرف آب تا حد 2/7 کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی متر آب مصرفی به دست آمد. در شرایط دیم با بارندگی 230 میلی متر، بیشترین میزان عملکرد (1403 کیلوگرم در هکتار) و کارآیی مصرف آب (1/6 کیلوگرم در هکتار به ازای هر میلی متر آب بارندگی) با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به دست آمد. میانگین نسبت درآمد به هزینه برای سطوح آبیاری کامل و بدون آبیاری به ترتیب برابر 75/1 و 17/1 حاصل شد. بر این اساس، اگرچه در آبیاری کامل، هزینه ها افزایش می یافت اما افزایش درآمد و سود حاصل از تولید برگ سبز بیشتر و با کیفیت مرغوب تر چای (برگ سبز درجه یک)، هزینه ها را جبران می کرد.